Jak zdać polski paszport? Czyli jak krok po kroku przejść przez zrzeczenie się polskiego obywatelstwa.
Z doświadczenia wiem, że zrzeczenie się obywatelstwa polskiego nie należy do najłatwiejszych decyzji, jakie musi podjąć obywatel, który nabył obywatelstwo holenderskie.
Jakkolwiek zdarzają się osoby, które nie podchodzą do obywatelstwa zbyt sentymentalnie, to są i takie, którym “oddanie polskiego paszportu” spędza sen z powiek.
Czy istnieje zatem jakiś sposób na zachowanie podwójnego obywatelstwa?
Zanim odpowiem na powyższe pytanie, rozprawmy się najpierw z wniosek o wyrażenie przez Prezydenta RP zgody na zrzeczenie.
Jak prawidłowo wypełnić wniosek?
Przed przystąpieniem do wypełnienia wniosku, należy skrupulatnie zapoznać się z treścią objaśnienia dla osób wypełniających wniosek, które nie tylko wskazują w jaki sposób wypełnić wniosek, ale również precyzują dokumenty, jakie wnioskodawca zobowiązany jest przedłożyć w dniu wizyty związanej ze zrzeczeniem się obywatelstwa polskiego. Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na pkt 6 objaśnień, który precyzuje, że do wniosku dołącza się dokumenty potwierdzające dane i informacje zawarte w pkt I i III lub pkt V wniosku.
Tym samym gdy jesteś kawalerem lub panną, bez małoletnich dzieci musisz załączyć do wniosku dokumenty, które potwierdzają Twoje: imię, nazwisko, nazwisko rodowe, datę urodzenia, miejsce urodzenia, imię i nazwisko ojca, imię i nazwisko rodowe matki, płeć, obywatelstwo, stan cywilny, nr PESEL.
Mając na uwadze powyższe, wraz z wnioskiem o wyrażenie zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego musisz złożyć:
odpis zupełny lub skrócony polskiego aktu urodzenia, z którego wynika Twoje: imię, nazwisko, nazwisko rodowe, data urodzenia, miejsce urodzenia, imię i nazwisko ojca, imię i nazwisko rodowe matki;
polski dowód osobisty, polski paszport, czyli dokumenty, które potwierdzają Twoje obywatelstwo oraz zawierają informacje o nadanym obywatelowi numerze PESEL /pamiętaj przy tym, że jeśli posiadasz oba dokumentu, musisz je okazać w dniu składania wniosku/.;
niderlandzki dowód osobisty, paszport tj. dokumenty potwierdzające posiadanie holenderskiego obywatelstwa /w tym przypadku wystarczy okazanie tylko jednego z dokumentów/.
Jeśli natomiast w miejscu przeznaczonym na stan cywilny zobowiązany jest do zamieszczenia informacji: zamężny/zamężna, rozwiedziony/rozwiedziona, wdowiec/wdowa, pamiętaj aby oprócz wyżej wymienionych dokumentów załączyć do wniosku:
polski odpis zupełny aktu małżeństwa /na potwierdzenia zawarcia małżeństwa / wraz z dokumentem tożsamości małżonka /dowód osobisty albo paszport, które są niezbędne do potwierdzenia obywatelstwa/;
polski odpis zupełny aktu małżeństwa ze wzmianką o rozwodzie /na potwierdzenie rozwodu/;
polski odpis zupełny aktu zgony małżonka /na potwierdzenie zgonu małżonka/.
Sytuacja zdaje się trochę bardziej komplikować, gdy wnioskodawca posiada małoletnie dzieci.
Bardzo często spotykam się z sytuacją, gdy rodzice nie obejmują dzieci wnioskiem tłumacząc, że dziecko urodziło się w Holandii, nie ma polskiego dokumentu /paszportu lub dowodu osobiste/, a zatem nie posiada polskiego obywatelstwa.
Nawet nie jesteś sobie w stanie wyobrazić, jak wielkie jest zaskoczenie osób, które uświadamiam, że dziecko nabywa obywatelstwo po rodzicach / o czym pisałam już tutaj/ i przed złożeniem wniosku o zrzeczenie się obywatelstwa polskiego, muszą dopełnić szeregu formalności aby objąć dziecko wnioskiem.
Zgodnie z przepisami obowiązującej ustawy o obywatelstwie polskim, obywatel polski sprawujący władzę rodzicielską nad małoletnim umieszcza dodatkowo we wniosku:
dane małoletniego;
informację, czy i przed jakim organem zostały złożone oświadczenia o wyrażeniu zgody na utratę obywatelstwa polskiego, o których mowa w art. 7 ust. 2 pkt 2 lub art. 8.
Z powyższego przepisu należałoby wywnioskować, że w sytuacji gdy posiadamy małoletnie dziecko, zobligowani jesteśmy do wypełnienia pkt. V wniosku, a co więcej drugi z rodziców powinien złożyć oświadczenie o wyrażeniu, albo niewyrażeniu zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego przez dziecko.
Wskazać jednak należy, że w sytuacji gdy oboje rodzice są obywatelami polskimi, a tylko jeden z nich nabył obywatelstwo holenderskie, nic nie stoi na przeszkodzie aby dziecko zachowało obywatelstwo polskie. W takiej sytuacji nie ma konieczności wypełniania pkt V wniosku, należy jednak złożyć oświadczenie o posiadaniu małoletnich dzieci, oraz załączyć komplet dokumentów.
Jakie dokumenty są wymagane do złożenia wniosku za pośrednictwem Wydziału Konsularnym i Polonii Ambasady RP w Hadze:
WARIANT A: OBOJE RODZICE SĄ POLAKAMI I OBOJE SKŁADAJĄ WNIOSEK O WYRAŻENIE ZGODY NA ZRZECZENIE SIĘ OBYWATELSTWA POLSKIEGO.
W tej sytuacji nie ma zbyt wielu wątpliwości, skoro ustawa o obywatelstwie polskim wprost wskazuje, że wyrażenie zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego (obojgu) rodzicom obejmuje małoletniego pozostającego pod ich władzą rodzicielską, to w przypadku gdy oboje rodzice składają wniosek o wyrażenie zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego, niezbędne jest wypełnienie pkt V wniosku. Wówczas, oprócz podstawowych dokumentów każdego z rodziców tj.:
odpisu zupełnego bądź skróconego polskiego aktu urodzenia;
odpisu zupełnego polskiego aktu małżeństwa /jeśli dotyczy/;
polskiego dowodu osobistego, paszportu /jeśli wnioskodawca posiada oba dokumenty, należy złożyć je w dniu wizyty/;
niderlandzkiego dowodu osobistego lub paszportu /tutaj wystarczy tylko jeden dokument, który potwierdza posiadanie niderlandzkiego obywatelstwa/;
należy załączyć do wniosku:
odpis zupełny polskiego aktu urodzenia małoletniego dziecka;
polski dowód osobisty, paszport małoletniego dziecka /jeśli dziecko posiada oba dokumenty, należy je przedłożyć w dniu wizyty/;
niderlandzki dowód osobisty albo paszport małoletniego dziecka /wystarczy jeden dokument, który potwierdza posiadanie przez dziecka obywatelstwa niderlandzkiego/.
Co prawda złożenie oświadczenia, w tej sytuacji wydaje się być zbędne, niemniej z doświadczenia wiem, że w przypadku gdy oboje rodzice zrzekają się obywatelstwa polskiego, jeden z nich składa oświadczenie o wyrażeniu zgody na utratę obywatelstwa przez małoletnie dziecko.
Gdy drugiemu z rodziców nie przysługuje władza rodzicielska zamiast oświadczenia dot. zgody na zrzeczenie, do wniosku należy załączyć:
odpis zupełny polskiego aktu urodzenia, z którego wynikają dane kryjące ojca /art. 61 ust. 2 ustawy o aktach stanu cywilnego/;
prawomocne, oryginalne orzeczenie sądu o pozbawieniu władzy rodzicielskiej drugiego rodzica /orzeczenie sądu na terenie Holandii powinno zawierać również załącznik z artykułu 39 Rozporządzenia Rady (WE) i powinno zostać przetłumaczone przez tłumacza przysięgłego na język polski/.
WARIANT B: OBOJE RODZICE SĄ POLAKAMI I TYLKO JEDNEN Z NICH SKŁADA WNIOSEK O WYRAŻENIE ZGODY NA ZRZECZENIE SIĘ OBYWATELSTWA POLSKIEGO.
W tym wariancie sytuacja jest niezwykle prosta, jeśli oboje rodzice posiadają pełnię władzy rodzicielskiej na dzieckiem.
Po raz kolejny powtórzenia wymaga, że wyrażenie zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego w stosunku do jednego z rodziców, obejmuje małoletniego pozostającego pod jego władzą rodzicielską, w przypadku gdy drugie z rodziców złożyło oświadczenie o wyrażeniu zgody utratę przez małoletniego obywatelstwa polskiego.
W sytuacji zatem gdy rodzice podejmują zgodną decyzję o utracie obywatelstwa przez małoletnie dziecko, rodzic który składa wniosek w tej sprawie obejmuje małoletniego wnioskiem /wypełnia pkt V wniosku/, a drugi z rodziców składa przed konsulem oświadczenie o wyrażeniu zgody na zrzeczenie się obywatelstwa przez małoletnie dziecko. Do wniosku o zrzeczenie należy załączyć wówczas następujące dokumenty:
odpis zupełny lub skrócony polskiego aktu urodzenia wnioskodawcy;
odpis zupełny polskiego aktu małżeństwa wnioskodawcy /jeśli dotyczy/;
polski dowód osobisty, paszport wnioskodawcy /jeśli wnioskodawca posiada oba dokumenty, należy przedłożyć je w dniu wizyty/;
niderlandzki dowód osobisty albo paszport wnioskodawcy /tutaj wystarczy jeden dokument, na potwierdzenie posiadania niderlandzkiego obywatelstwa/;
odpis zupełny polskiego aktu urodzenia małoletniego dziecka /z odpisu zupełnego wynika, czy drugi z rodziców posiada pełnię władzy rodzicielskiej/;
polski dowód osobisty, paszport małoletniego dziecka /jeśli dziecko posiada oba dokumenty, należy przedłożyć je w dniu wizyty/;
niderlandzki dowód osobisty albo paszport małoletniego dziecka /na potwierdzenie, że dziecko posiada niderlandzkie obywatelstwo/;
dokument tożsamości drugiego rodzica /w celu potwierdzenia danych osobowych i wykazania posiadanego obywatelstwa/.
Jeśli natomiast wolą rodziców jest zachowanie obywatelstwa przez małoletnie dziecko nic nie stoi na przeszkodzie, aby drugi z rodziców będący obywatelem Polski, złożyć przez konsulem oświadczenie o braku zgody na utratę obywatelstwa przez małoletnie dziecko. Rodzic składający wniosek o zrzeczenie nie obejmuje dziecka wnioskiem /wówczas w pkt V wniosku należy wpisać NIE DOTYCZY/ i załącza do wniosku następujące dokumenty:
odpis zupełny lub skrócony polskiego aktu urodzenia wnioskodawcy;
odpis zupełny polskiego aktu małżeństwa wnioskodawcy /jeśli dotyczy/;
polski dowód osobisty, paszport wnioskodawcy /jeśli wnioskodawca posiada oba dokumenty, należy przedłożyć je w dniu wizyty/;
niderlandzki dowód osobisty albo paszport wnioskodawcy /tutaj wystarczy jeden dokument, na potwierdzenie posiadania niderlandzkiego obywatelstwa/;
oświadczenie o posiadaniu małoletnich dzieci;
odpis zupełny polskiego aktu urodzenia małoletniego dziecka /z odpisu zupełnego wynika, czy drugi z rodziców posiada pełnię władzy rodzicielskiej/;
polski dowód osobisty, paszport małoletniego dziecka /jeśli dziecko posiada oba dokumenty, należy przedłożyć je w dniu wizyty/;
niderlandzki dowód osobisty albo paszport małoletniego dziecka /na potwierdzenie, że dziecko posiada niderlandzkie obywatelstwo/;
dokument tożsamości drugiego rodzica /w celu potwierdzenia danych osobowych i wykazania posiadanego obywatelstwa/.
WARIANT C: DRUGI Z RODZICÓW DZIECKA JEST OBCOKRAJOWCEM.
Już nie raz przekonałam się, że wariant ten budzi wśród obywateli najwięcej wątpliwości i to nie tylko z uwagi na nieprecyzyjne – w mojej ocenie – brzemiennie przepisów ustawy o obywatelstwie polskim, ale przede wszystkim na błędne pojmowanie nabycia obywatelstwa polskiego przez dziecko, urodzone na terenie Królestwa Niderlandów.
Chociaż temat ten, co może mi się jedynie wydawać, został wyczerpany przeze mnie w poście CZY MOJE DZIECKO MA POLSKIE OBYWATELSTWO?, to jednak w tym miejscu chciałabym powtórzyć, że dziecko urodzone na terenie Królestwa Niderlandów z matki będącej obywatelką Polski nabywa obywatelstwo polskie z krwi, a co za tym idzie chcąc, nie chcąc posiada obywatelstwo polskie.
To z kolei prowadzi do nieubłagalnego wniosku, że w tym przypadku gdy ojciec jest obcokrajowcem i posiada pełnię władzy rodzicielskiej, dziecko musi zostać objęty wnioskiem o wyrażenie zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego.
Spotkałam się również z argumenty, że skoro obywatel polski nie może utracić obywatelstwa polskiego, chyba że sam się go zrzeknie, to dziecko nie musi zostać objęte wnioskiem.
W mojej ocenie, sytuacja małoletniego, którego drugi z rodziców jest obcokrajowcem, jest analogiczna do tej przedstawionej w WARIANCIE A, tzn. gdy oboje rodzice tracą obywatelstwo polskie. Skoro przepis ustawy o obywatelstwie polskim wskazuje, że wyrażenie zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego (obojgu) rodzicom obejmuje małoletniego pozostającego pod ich władzą rodzicielską, to - w mojej ocenie - w przypadku gdy tylko jeden z rodziców jest obywatelem Polski, dziecko również nie może zachować obywatelstwa polskiego.
Mając na uwadze powyższe, składając wniosek o zrzeczenie się obywatelstwa polskiego, rodzic zobowiązany jest do wypełnienia pkt V wniosku i załączenia następujących dokumentów:
swojego odpisu zupełnego lub skróconego polskiego aktu urodzenia;
swojego odpisu zupełnego polskiego aktu małżeństwa /jeśli dotyczy/;
polskiego dowodu osobistego, paszportu /jeśli wnioskodawca posiada oba dokumenty, należy przedłożyć je w dniu wizyty/;
niderlandzkiego dowodu osobistego lub paszportu /tutaj wystarczy jeden dokument, na potwierdzenie posiadania niderlandzkiego obywatelstwa/;
odpisu zupełnego polskiego aktu urodzenia małoletniego dziecka /z tego dokumenty wynika czy drugi z rodziców posiada pełnię władzy rodzicielskiej/;
polskiego dowodu osobistego, paszportu małoletniego dziecka /jeśli dziecko posiada oba dokumenty, należy przedłożyć je w dniu wizyty/;
niderlandzkiego dowodu osobistego, paszportu małoletniego dziecka /na potwierdzenie, że dziecko posiada niderlandzkie obywatelstwo/;
dokumentu tożsamości drugiego rodzica /w celu potwierdzenia danych osobowych i posiadanego obywatelstwa/.
Rodzic, będący obcokrajowcem zobowiązany jest do złożenia oświadczenie o wyrażeniu bądź niewyrażeniu zgody na utratę obywatelstwa przez małoletnie dziecko. Jakkolwiek i w tym przypadku złożenie oświadczenia, wydaje się być zbędne, taki wymóg przewiduje MSWiA.
Gdy drugiemu z rodziców nie przysługuje władza rodzicielska zamiast oświadczenia dot. zgody na zrzeczenie, do wniosku należy załączyć:
odpis zupełny polskiego aktu urodzenia, z którego wynikają dane kryjące /art. 61 ust. 2 ustawy o aktach stanu cywilnego/;
prawomocne, oryginalne orzeczenie sądu o pozbawieniu władzy rodzicielskiej drugiego rodzica /orzeczenie sądu na terenie Holandii powinno zawierać również załącznik z artykułu 39 Rozporządzenia Rady (WE) oraz powinno zawierać tłumaczenie, sporządzone przez tłumacza przysięgłego/.
Kilka dodatkowych informacji.
Na forach i stronach internetowych bardzo często pojawia się pytanie, czy wniosek o zrzeczenie się obywatelstwa można przesłać pocztą? Można, na co wskazuje przepis ustawy. Nie ulega jednak wątpliwości, że jest to – przynajmniej w mojej ocenie – bardziej czasochłonne i kosztowne.
Musisz mieć na uwadze, że wniosek o wyrażenie zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego składa się osobiście lub korespondencyjnie z podpisem urzędowo poświadczonym. Co oznacza, że decydując się na drugą opcję, podpis wnioskodawcy złożony we wniosku, powinien zostać poświadczony przez notariusza na terenie Królestwa Niderlandów.
Musisz również pamiętać, że do wniosku nie załącza się oryginalnych dokumentów, a ich kopie poświadczone za zgodność z oryginałem. Składając wniosek osobiście, kopie dokumentów sporządza pracownik urzędu, a konsul dokonuje ich poświadczenia. Gdy decydujesz się na przesłanie dokumentów za pośrednictwem operatora pocztowego, musisz załączyć kopie dokumentów poświadczone przez notariusza.
Przyjęcie przez konsula wniosku o zrzeczenie się obywatelstwa polskiego wiąże się z koniecznością poniesienia pewnych kosztów:
samo złożenie wniosku, to koszt 360 euro /także w sytuacji, gdy wnioskiem objęte są małoletnie dzieci/;
na Twoją prośbę konsul może wydać zaświadczenie, potwierdzające złożenie przez Ciebie wniosku, które należy przedłożyć do IND – Immigration and Naturalisation Service na potwierdzenie, że podjąłeś działania mające na celu zrzeczenie się obywatelstwa polskiego. Złożenie takiego potwierdzenia jest konieczne, co zostało wyartykułowane na stronie IND:
„Po wysłaniu listu przez IND masz 3/6 miesiące na wysłanie dowodu potwierdzającego złożenie wniosku o zrzeczenie się obywatelstwa. List dokładnie określa, co musisz wysłać”.
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej wyraża zgodę na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego lub odmawia jej wyrażenia w formie postanowienia.
Szef Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej sporządza zawiadomienia o treści postanowień w sprawach o wyrażenie zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego, które następnie jest przekazywane do Wydziału Konsularnego Ambasady.
Należy jednak pamiętać, że zawiadomienie wydawane jest w języku polskim, zatem przed złożeniem go do urzędu na terenie Holandii, należy dokonać jego tłumaczenia na język niderlandzki. Sporządzenie tłumaczenia przez konsula to koszt 50 euro.
Decydując się na złożenie wniosku za pośrednictwem poczty, pamiętaj o przesłaniu kompletu dokumentów na adres: Alexanderstraat 25, 2514 JM Den Haag i uiszczeniu opłaty konsularnej na rachunek bankowy.
Jak w każdy przypadku, brak opłaty będzie skutkował brakiem jakichkolwiek czynności ze strony Wydziału Konsularnego Ambasady.
Czy po uzyskaniu obywatelstwa holenderskiego można zachować obywatelstwo polskie?
To pytanie chyba najczęściej pojawia się w temacie zrzeczenie się obywatelstwa polskiego.
Tak jak wspomniałam wcześniej, z informacji dostępnych na stronie IND wynika, że obywatel Polski, który nabył obywatelstwo holenderskie przez naturalizację i nie spełnia przesłanek, które pozwalają na zachowanie obywatelstwa polskiego, zobowiązany jest do złożenia wniosku o wyrażenie zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego.
Na tej samej stronie, można znaleźć wyjaśnienie, że zachowanie podwójnego obywatelstwa jest możliwe, gdy nie jesteś w stanie zrzec się obywatelstwa, które obecnie posiadasz.
Mając na uwadze powyższe jak również doświadczenie nabyte, w tego rodzaj sprawach stoję na stanowisku, że jakkolwiek obywatel Polski musi złożyć wniosek o zrzeczenie się obywatelstwa polskiego /aby uzyskać zaświadczenie, iż rozpoczął procedurę zrzeczenia/, to istnieje pewien sposób na zachowanie obywatelstwa polskiego, którym chętnie się z Tobą podzielę: walkazwiatrakami@outlook.com